Tháng 12 – 1944, chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra chỉ thị thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân – Tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam sau này. Chỉ thị nhấn mạnh: “Tên Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân nghĩa là chính trị quan trọng hơn quân sự. Nó là đội tuyên truyền..., đồng thời nó là khởi điểm của giải phóng quân, nó có thể đi suốt từ Bắc vào Nam ...” Ngày 22 – 12 – 1944, tại khu rừng thuộc huyện Nguyên Bình (tỉnh Cao Bằng), Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân đã chính thức làm lễ thành lập, do đồng chí Võ Nguyên Giáp trực tiếp chỉ huy. Trong buổi lễ thành lập, 34 cán bộ chiến sĩ đội VNTTGPQ đã long trọng tuyên đọc 10 lời thề danh dự mà lời thề thứ nhất là “ Hy sinh tất cả vì Tổ quốc Việt Nam, chiến đấu đến giọt máu cuối cùng để tiêu diệt bọn phát xít, bọn Việt gian phản quốc cho nước Việt Nam trở lên một nước độc lập và dân chủ, sánh ngang hàng với các nước dân chủ trên thế giới”. Mặc dù đội chỉ có 34 chiến sĩ với những vũ khí thô sơ nhưng những chiến sĩ ấy đều là những người kiên cường, được chọn lọc từ các đội du kích ở Cao- Bắc- Lạng, một số đã học quân sự ở nước ngoài và hầu hết các chiến sĩ đều đã trải qua chiến đấu. Việc thành lập Đội VNTTGPQ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với lịch sử quân đội ta. Đây là lực lượng chủ lực của QĐNDVN đã đánh thắng ngay từ trân đầu tiên đó là trận Phay Khắt (24/12/1944) và Nà Ngần ( 25/12/1944). Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân do đồng chí Hoàng Sâm làm đội trưởng, đồng chí Xích Thắng (Dương Mạc Thạch) làm chính trị viên, đồng chí Hoàng Văn Thái phụ trách Kế hoạch-Tình báo, đồng chí Vân Tiên (Lộc Văn Lùng) quản lý. Đội có chi bộ Đảng lãnh đạo.

          Từ ngày thành lập, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân luôn phát triển và trưởng thành. Ngày 22-12-1944 được xác định là ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, đánh dấu sự ra đời của một tổ chức quân sự mới của dân tộc ta. Một quân đội của dân, do dân, vì dân; luôn gắn bó máu thịt với dân, luôn luôn được dân tin yêu, đùm bọc.

          Lịch sử chiến đấu, xây dựng và trưởng thành của quân đội ta gắn liền với lịch sử đấu tranh anh dũng của dân tộc. Một đội quân được Đảng và Bác Hồ rèn luyện, đã từng là những đội tự vệ đỏ trong cao trào Xô Viết-Nghệ Tĩnh, đội du kích Bắc Sơn, Nam Kỳ, Ba Tơ, Cao Bắc Lạng, Cứu quốc quân đến Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân. Một đội quân lớp lớp cán bộ, chiến sĩ đã nối tiếp nhau bao thế hệ cầm súng chiến đấu, cùng toàn dân đánh thắng mọi kẻ thù xâm lược hung bạo, giành lại độc lập thống nhất và bảo vệ vững chắc bờ cõi thiêng liêng của Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa và làm tròn nghĩa vụ quốc tế vẻ vang đối với cách mạng hai nước Lào và Cam-pu-chia anh em. Ngày 17/10/1989, Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa VI) quyết định lấy ngày 22/12 là ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, Ngày 22-12-1989, lần đầu Ngày hội quốc phòng toàn dân được tổ chức tại tất cả các địa phương trong cả nước.  Từ đó đến nay, ngày 22-12 đã thật sự trở thành Ngày hội lớn của toàn dân tộc - ngày hội Quốc phòng toàn dân, nhằm tuyên truyền sâu rộng truyền thống đánh giặc giữ nước của dân tộc và phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, giáo dục lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, động viên mọi công dân chăm lo củng cố quốc phòng, xây dựng quân đội, bảo vệ Tổ quốc.

          Ngày nay, trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực đang có nhiều diễn biến phức tạp, quân đội nhân dân Việt Nam hơn lúc nào hết luôn phát huy bản chất cách mạng, phẩm chất cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ, kiên trì xây dựng phát triển mối quan hệ đoàn kết hữu nghị với quân đội và nhân dân các nước, phấn đấu vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trong khu vực và trên toàn thế giới, tiếp tục xây dựng Quân đội Nhân dân Việt Nam hùng mạnh trong tình hình mới. Ngày 22 – 12, đó thực sự là ngày hội của truyền thống dựng nước và giữ nước, ngày hội tôn vinh và nhân lên hình ảnh cao đẹp "Bộ đội Cụ Hồ", một nét độc đáo của văn hóa dân tộc Việt Nam trong thời đại mới.

Phát huy thành tích to lớn đã đạt được trong 76 năm qua, Quân đội nhân dân Việt Nam tiếp tục xây dựng theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại hóa; tham gia xây dựng kinh tế đất nước và thực hiện tốt hơn chức năng làm nòng cốt xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, góp phần xây dựng thành công và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; bảo vệ hòa bình, ổn định, phát triển trong khu vực và trên thế giới, xứng đáng với tên gọi: Quân Đội Nhân Dân Việt Nam, mãi mãi hát vang khúc quân hành...